Kołowrotki - podstawowe informacje
Jako wieloletni pasjonaci wędkarstwa wiemy, że kołowrotki stanowią element, bez którego udane połowy są praktycznie niemożliwe. Najważniejszymi cechami każdego kołowrotka jest jego lekkość, odporność na ścieranie, a także niezawodność. W jego prawidłowym funkcjonowaniu istotny jest precyzyjnie działający hamulec, solidnie wykonane mechanizmy, jak również wyważone rotory. Szeroki wachlarz produktów na rynku sprawia, że zarówno początkujący jak i doświadczeni wędkarze znajdą kołowrotek dopasowany do swoich potrzeb.
Rodzaje kołowrotków ze względu na typ hamulca
- FD - hamulec przedni, nazywany również górnym
Znajduje się on na szpuli, pozwala na bardzo dokładną regulację naciągu żyłki. Uznaje się go za bardziej precyzyjny niż hamulec dolny. Na rynku występuje w wielkościach od małych (np. rozmiar 10), po duże kołowrotki morskie i sumowe. Istnieją również kołowrotki z przednim hamulcem w wersji matchowej, czyli z płytką szpulą. Jednakże, kołowrotki matchowe w zdecydowanej większości występują w wersji RD.
- RD – hamulec tylny lub dolny
Używany najczęściej w metodach spławikowych, a także gruntowych, rzadziej w spinningu. Tutaj wielkości od 10 do 50. Występują również w wersjach matchowych, czyli z płytką szpulą i większym przełożeniem do połowów na odległościówkę.
- FR "free run"
Jest to kołowrotek z wolnym biegiem, jednak oznacza się go inaczej w różnych firmach. Stosujemy go głównie do połowu sandacza na martwą rybkę, a także ryb karpiowatych na tzw. zasiadkach, (wielkości 30 lub 40).
Zasada działania kołowrotka z wolnym biegiem:
Hamulec na szpuli (A) jest hamulcem głównym, tzn. takim, którego używany podczas holu ryby.
Ten dolny (C), to wolny bieg uruchamiany za pomocą przełącznika (B).
Hamulec (A) ustawiamy z wyczuciem, jak do normalnej walki z rybą po zacięciu, następnie przełącznik (B) ustawiamy na wolny bieg i regulujemy hamulec (C) – ma być ustawiony delikatnie ale nie na zero – ponieważ w przypadku brania może dojść do poplątania żyłki.
Wędzisko, wraz z tak ustawionym kołowrotkiem, pozostawimy na podpórkach lub też stanowisku i czekamy na branie.
W momencie brania, żyłkę na ustawionym wolnym biegu wyciągamy praktycznie bez oporu, dzięki czemu nie dochodzi do zerwania żyłki.
Przed zacięciem ryby, kręcimy lekko korbką, przez co automatycznie wyłączamy wolny bieg i możemy już walczyć z rybą.
Hamulec walki
Jest to rzadko spotykany typ hamulca, używamy go najczęściej w spinningu . Regulujemy normalny hamulec dolny, a następnie pokrętłem (A) możemy jeszcze w niewielkim zakresie „dociągnąć” lub „poluzować” ustawienie hamulca głównego. Używa się się go bezpośrednio w czasie holu ryby podczas jej nagłych „odjazdów”.
Multiplikatory – kołowrotki z ruchomą szpulą
- niskoprofilowe - stosuje się je do łowienia na spinning. Należy pamiętać, że przy multiplikatorach niskoprofilowych do połowów spinningowych używamy wędziska z cynglem - link.
- duże - służą do połowów morskich, a także łapania sumów. Fabrycznie wyposażane są w liczniki, pozwalające stwierdzić ile żyłki lub plecionki zostało wysnute z kołowrotka.
- z napędem elektrycznym - wykorzystywane do połowów morskich, jako przykład wskazać można np. model "Viking" firmy Mistrall - link.
Budowa multiplikatora
A – przycisk zwalniający szpulkę
B – docisk szpulki
C – regulacja hamulca walki
D- regulacja hamulca odśrodkowego
Rodzaje kołowrotków ze względu na przeznaczenie
- spinningowe
- morskie
- karpiowe
- sumowe
- spławikowe i matchowe
- muchowe
Pozostałe informacje o kołowrotkach
Producenci wykonują szpule kołowrotków z różnych materiałów. Najtańsze modele składają się z grafitu, a te ze średniej i wysokiej półki z aluminium (wytoczone są z jednego kawałka aluminium). Istnieją także kołowrotki, których szpula zawiera aluminium i włókno węglowe. W modelach ze szpulą aluminiową, bardzo często krawędź spływu pokrywa się jest złotym kolorem. W tym celu stosuje się najczęściej azotek tytanu, który powoduje, że krawędź szpuli mniej się zużywa, a jednocześnie nie jest uszkadzana żyłka. Tym samym materiałem bardzo często pokrywa się również rolkę oraz kabłąk.
Kabłąki także mają swoje warianty. W niektórych modelach znaleźć można drut,, w innych zastosowany jest kabłąk rurkowy, który jest zdecydowanie bardziej odporny na wyginanie.
Korbki również występują w różnych wersjach – od zwykłych odlewanych, po droższe, aluminiowe. Mogą posiadać pojedynczy lub podwójny uchwyt.